Vô kinh thứ phát và nguyên nhân của hiện tượng này

1. Vô kinh thứ phát

Rất nhiều trường hợp vô kinh thứ phát xảy ra ở phụ nữ, thường gặp nhất là vô kinh tạm thời do có thai. Một phụ nữ bị vô kinh thứ phát khi không có kinh nguyệt từ ba tháng trở lên và có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, đôi lúc xảy ra đột ngột sau một sự kiện đặc biệt.

Nguồn gốc vô kinh thứ phát có thể từ não, ở các buồng trứng hoặc tử cung, do thay đổi nội tiết tố trong những trường hợp bị u ở buồng trứng. Những trường hợp này đều phải nhờ đến bác sĩ sản khoa, ngoài ra các trường hợp thông thường khác như có thai, mãn kinh… thì không cần nhờ đến bác sĩ.

– Có thai: Ở một phụ nữ bình thường dù còn trẻ hay đã quá lứa tuổi 46, 47 hoặc ngay cả đang dùng thuốc ngừa thai vẫn có thể mang thai, vì khi nào buồng trứng hoạt động thì vẫn có thể rụng trứng và thụ thai. Do đó, mất kinh phải nghĩ ngay đến khả năng có thai, cho dù không thấy các triệu chứng mang thai như nôn ọe, buồn ngủ, ngực căng… và để xác định chắc chắn nên đi khám bác sĩ.

– Các bà mẹ đang cho con bú: Cũng không thấy kinh một thời gian. Đây là giai đoạn vô kinh tạm thời, sau khi hết cho con bú sẽ lại thấy kinh.

– Mãn kinh: Ở một số trường hợp, phụ nữ bị dứt kinh đột ngột mà không có một triệu chứng nào báo trước, mặc dù chưa đến tuổi 50. Đối với những phụ nữ không có các triệu chứng tiền mãn kinh như nóng bừng, lo lắng, hồi hộp, mất ngủ v.v… nếu muốn xác định có phải vô kinh do mãn kinh hay không, cần nhờ bác sĩ đo lượng hoóc-môn plasma mới có thể xác định được.

– Phụ nữ sau khi sinh: Cũng không thấy kinh, thông thường việc hồi phục sau khi sinh phải kéo dài nhiều tháng không do nguyên nhân nào cụ thể. Trong đa số trường hợp đây chỉ là sự chậm hoạt động của tuyến yên. Một thời gian ngắn sau khi mọi việc sẽ trở lại bình thường với điều kiện bạn không cho con bú.

– Vô kinh tạm thời sau khi ngừng uống thuốc viên ngừa thai đã được dùng nhiều năm. Thông thường sẽ có kinh lại sau 6 đến 8 tuần, tuy nhiên ở nhiều người có thể bị vô kinh kéo dài từ cả tháng tới một năm mới thấy kinh trở lại bình thường. Hiện tượng này hay gặp nhất ở những phụ nữ trước đây có chu kỳ kinh không đều.

– Vô kinh cũng có thể xảy ra sau khi dùng một loại thuốc nào đó: Những loại thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc làm hạ huyết áp cũng có thể làm tăng tỷ lệ prolactin trong máu. Việc tăng bất thường chất hoóc-môn này gây cản trở tuyến yên thực hiện chức năng, khiến chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn và mất kinh.

– Vô kinh còn do hậu quả cũng những kích động về tình cảm: Quá đau buồn như cái chết của một người thân, một cuộc ly hôn, nỗi kinh hoàng hay sự trầm cảm, hoặc có những xung đột tâm lý tái đi tái lại, rắc rối về vợ chồng, lo nghĩ về công ăn việc làm v.v… Những khó khăn này thường gây ra vô kinh mà nguyên nhân chủ yếu không do buồng trứng, tuyến yên, niêm mạc tử cung… mà chính là ở não.

– Thể trọng thay đổi nhiều và đột ngột: Trạng thái gầy yếu hoặc béo phì cũng thường gây ra mất kinh. Bởi vì các trung tâm điều tiết nhiệt độ chu kỳ kinh ở gần với những trung tâm điều tiết trọng lương trong vùng dưới đồi.

2. Phụ nữ vô kinh có nên lo lắng thái quá không?

Vô kinh tạm thời hay vĩnh viễn không có gì nguy hiểm cho sức khỏe, việc không hành kinh tự nó cũng không có gì quan trọng. Tình trạng không chảy máy sẽ không làm cho cơ thể mệt mỏi, ốm đau hoặc bị nhiễm độc.

Nhưng tại sao người ta vẫn thường quan tâm đến nó? Điều quan trọng là phải biết rõ nguyên nhân mất kinh từ đâu (do cơ thể hay do tâm lý) để tìm cách chăm sóc cho thích hợp, chứ không nên lo lắng về sự mất kình.

Chú ý: Vô kinh có nguyên nhân do hoóc-môn rất khó thậm chí không thể chữa trị. Vì vậy, người ta thường dùng liệu pháp hoóc-môn để làm cho cơ quan sinh dục hoạt động và bảo vệ niêm mạc tử cung cũng như âm đạo.

Theo Healthplus.vn