Những hiểu biết cơ bản về chứng són tiểu ở phụ nữ

Són tiểu là gì?

Són tiểu là tình trạng nước tiểu chảy ra một cách tùy tiện từng chặp một mà người ta không kiểm soát được. Đây là một hiện tượng thường thấy và hay gặp ở người lớn tuổi do cơ vòng quanh niệu đạo bị yếu dần theo tuổi tác, ở phụ nữ nhiều hơn ở đàn ông. Són tiểu ít khi được người ta thú nhận, nhưng theo báo cáo mới nhất tại châu Âu, con số mắc chứng này tăng lên mỗi năm, và thực tế điều đó không chỉ thấy ở phụ nữ lớn tuổi (đa số) mà còn thấy ở những phụ nữ trẻ sau khi sinh.

Theo thống kê trong những năm gần đây tại Trung tâm sức khỏe chuyên trị bệnh phụ nữ ở Hoa Kỳ cho thấy có tới 50% phụ nữ mắc chứng này trong độ tuổi dưới 50, chứng này, tiếng Anh – Mỹ gọi là “incontinence”, gọi nôm na là một trạng thái không kiềm chế hoặc kiểm soát được việc tiểu tiện. Thật ra, theo các nhà y học, đó không phải là một bệnh vì ai trong chúng ta cũng có nhu cầu này.

Nguyên nhân lại bị són tiểu

Vòng quanh niệu đạo có những cơ thắt với nhiệm vụ giống như vòi nước, mở ra thì nước tiểu chảy ra và đóng lại thì giữ nước tiểu lại. Chúng ta cảm thấy có nhu cầu tiểu tiện khi bàng quang chứa một lượng nước nhất định nào đó (có khác biệt tùy người). Lúc tiểu tiện, các bàng quang co lại để đẩy nước tiểu và cơ thắt giãn ra, muốn kiềm giữ thì hoạt động ngược lại (khi nín thì cơ thắt co lại để ngăn chặn nước tiểu chảy ra). Các hoạt động này thường rất ăn khớp và nhịp nhàng, trường hợp hoạt động này rối loạn (có nghĩa là ta không thể kiểm soát được) thì mót tiểu có thể xảy ra gấp gáp và đột ngột hoặc ngoài ý muốn, khi đó chúng ta đã mắc chứng són tiểu.

Một số loại són tiểu thường gặp

Có nhiều kiểu không nín được rất khác nhau mà ta cần phân biệt. Các nguyên nhân rất khác nhau và cách chữa trị cũng không giống nhau.

– Són tiểu do áp lực: Chứng són tiểu do áp lực xuất hiện khi phải gắng sức, lúc ho, cười hoặc đang lúc khiêng một vật quá nặng hay khi vận động quá sức. Tình trạng này thường gặp ở phụ nữ, nhất là sau khi sanh (một phần ba số trường hợp) khi cơ vòng niệu đạo bị giãn. Chứng này sẽ biến mất sau đó từ ba đến sáu tháng, khoảng 90% vẫn còn són tiểu nhưng với mức độ nhiều ít khác nhau.

– Són tiểu do thôi thúc: Vì bàng quang phải chịu đựng những co bóp thường xuyên ngay cả khi chưa đầy, do đó nó thôi thúc đi tiểu cộng với sự bất lực trong việc kiểm soát bàng quang (khi nó co bóp ngoài ý muốn). Ngoài ra sự són tiểu do thôi thúc xảy ra khi đi bộ hoặc ngồi (bởi sự mất tự chủ), nhưng thường khởi phát do thay đổi tư thế đột ngột. Tuy nhiên, lúc bắt đầu đi tiểu, nước tiểu sẽ chảy ra liên tục cho đến khi xẹp hẳn bàng quang.

– Són tiểu do hoàn toàn không tự chủ được: Trong trường hợp này, bàng quang hoàn toàn bị mất hẳn sự kiểm soát do cơ vòng hoàn toàn không hoạt động do cơ vòng hoàn toàn không hoạt động.

Chú ý: Có một ít trường hợp, són tiểu không tự chủ hoàn toàn là do nước tiểu đi ra không qua cơ vòng trong các bệnh nhân bị lỗ rò ở bàng quang, âm đạo hoặc niệu quản lạc chỗ (niệu quản cắm vào niệu đạo thay vì bàng quang).

– Són tiểu do ứ đọng nước tiểu: Trường hợp này xảy ra do nước tiểu bị ứ đọng trong bàng quang mãn tính, cho nên bệnh nhân không thể nào tiểu hết như người bình thường vì có tắc nghẽn, như trong trường hợp phình đại tuyến tiền liệt (tuyến tiền liệt phình to ra). Lúc này bàng quang hay bị căng dẫn đến nhỏ giọt nước tiểu liên tục.

– Són tiểu do tuổi già: Khi đã có tuổi, các cơ quan trong thân thể sẽ bị lão hóa theo thời gian, đồng thời các cơ thắt vùng chậu cũng bị giãn ra và chứng són tiểu xuất hiện. Ngoài ra, phụ nữ còn bị són tiểu do sự thiếu estrogen kèm theo mãn kinh cũng làm mất độ đàn hồi và độ bền của các mô cơ vòng niệu đạo.

Những phụ nữ dễ mắc chứng són tiểu

Hầu hết các phụ nữ bị són tiểu đều có một hoặc nhiều nguyên nhân sau đây:

– Phụ nữ mắc bệnh đường tiết niệu như nhiễm trùng đường tiểu, sỏi bàng quang, bướu, sa tử cung hay sa âm đạo cũng dễ mắc chứng són tiểu.

– Phụ nữ bị tổn thương tâm thần, tổn thương não hay tủy sống do chấn thương hoặc do bệnh lý cũng ảnh hưởng đến sự kiểm soát của bàng quang.

– Són tiểu do căng thẳng quá mức hoặc giân dữ, điên cuồng hay lo lắng thái quá thường xảy ra ở phụ nữ trẻ tuổi, có tính nóng nảy bộp chộp.

– Những phụ nữ có cơ vùng chậu yếu hoặc gãy khung xương chậu cũng có thể mắc chứng són tiểu.

– Những phụ nữ làm việc nặng nhọc nhiều, thường xuyên phải gắng sức cũng làm cho bàng quang bị kích thích (cơ bắp bàng quang co thắt từng cơn) và gia tăng áp lực để bàng quang đẩy nước tiểu ra ngoài niệu đạo, sẽ khiến cho bạn có cảm giác mót tiểu luôn.

– Những phụ nữ có thai thường mắc chứng són tiểu khi: Tăng trọng lượng cơ thể trên 15kg hoặc sanh con quá nặng, từ 3,7kg trở lên.

Theo Healthplus.vn